Ik vind dat je geluk moet hebben als ondernemer

‘Ik vind dat je geluk moet hebben als ondernemer’
Een nogal boude uitspraak van John Aukes, die hij ook direct nuanceert: ‘En vervolgens hard werken, altijd zoeken hoe je je kunt onderscheiden van je concurrenten en oprecht geïnteresseerd zijn in je klanten.’ Zijn preventiebedrijf op het gebied van gezondheid en veiligheid, Aukes training en advies, bestaat 15 jaar en vaart wel door zijn manier van ondernemen.

Geluk als ondernemer betekende voor John Aukes zeker niet dat het bedrijf hem in de schoot is geworpen. ‘Het is min of meer spontaan ontstaan. Ik werkte als securitymanager bij Makro Nederland en ontdekte dat ik sommige werkzaamheden of bedrijfskeuzes anders zou willen aanpakken. In mijn netwerk leerde ik iemand kennen en samen zijn we een bedrijf gestart.’ Die samenwerking verliep helaas anders en Aukes ging zelfstandig verder als Aukes training en advies. Ook dat stokte door een herseninfarct.

De gevolgen van het herseninfarct zorgen ervoor dat Aukes goed in de gaten moet houden waar zijn beperkingen liggen qua energie. Vooral de thuissituatie heeft er de eerste tijd na het infarct onder te leiden gehad (‘Ik was hierdoor niet altijd de gezelligste’). Alle energie legde hij in zijn werk. Hij heeft in die tijd hard voor zijn gezondheid, zijn gezin en zijn bedrijf moeten knokken.

Geluk
Ondanks die ingrijpende hobbel gaat het nu goed. Samen met ervaren medewerkers op het gebied van administratie, planning, klantenservice en breed opgeleide trainers heeft Aukes een professioneel bedrijf opgebouwd. Aukes training en advies wil binnen bedrijven een prettige en veilige omgeving voor medewerkers en klanten realiseren. Door risico’s binnen de organisatie te verminderen en het veiligheidsbewustzijn van medewerkers en klanten te verhogen. Via trainingen, cursussen, research en advies op het gebied van VCA, EHBO, BHV en veiligheid.

Aukes jarenlange ervaring als rechercheur en werk in de beveiliging helpen daarbij. ‘Ik heb het geluk gehad dat ik op het juiste moment bij mijn oude werkgever Makro binnenkwam en de kans kreeg om beleid te ontwikkelen op dit vakgebied. Ik kreeg er bovendien alle ruimte en tijd voor. Ze stonden niet continu in mijn nek te hijgen. Ik kon ook wel eens iets fout doen, zonder dat daar direct consequenties op volgden. Ze wisten wat ze aan me hadden. In die zin vind ik dus dat je als ondernemer geluk moet hebben.’

Bij Makro ontwikkelde Aukes concepten waarin hij zich ook bij andere bedrijven kon onderscheiden. ‘Dat je je als bedrijf hoe dan ook onderscheidt van je concurrenten vind ik echt een voorwaarde om te slagen. Je moet iets anders dan je concurrenten doen. En, je moet blijven innoveren. Continu zoeken naar verbeteringen, vernieuwingen. Ik heb daarom jaren geleden al gekozen voor e-learning voor veel van onze trainingen. Dat concept is uiteraard op zichzelf niet opzienbarend, maar wel in mijn vakgebied.’

Leren door e-learning
Aukes heeft daarvoor de hulp van Innowijs, een onderwijskundig adviesbureau, ingeroepen en startte met e-learning voor bedrijfshulpverlening (BHV) en agressietraining. Zelf voegt Aukes inhoudelijk kennis toe, Innowijs helpt hem om het werkend te maken en te toetsen of het onderwijskundig ook allemaal klopt. Het moet aansluiten op de doelgroep, uitdagend blijven, geschreven in eenvoudige, goed te

begrijpen taal en het didactische element moet kloppen. Dat betekent dus ook dat de e-learnings op het juiste moment weer geactualiseerd moeten zijn. ‘Dat heb ik twee jaar geleden gedaan. De kennis over leren is de laatste jaren sterk veranderd. Bovendien is er veel meer mogelijk op digitaal gebied. De doelgroep is daarnaast overwegend jong, besteedt zijn tijd anders en doet bijna alles via de mobiel. Gamification en spelelementen in een cursus zorgen voor uitdaging en een beetje fun. Dat laatste mag natuurlijk niet doorslaan. Het blijft een serieuze cursus waar je ook geconcentreerd aan moet werken.’

Het is een totaal andere manier van vragen en leren. ‘Mensen die de e-learnings gaan volgen hebben vaak nul kennis van bedrijfshulpverlening. Ze geven dan aan dat ze helemaal geen antwoord kunnen geven op de vragen. En dat is nu juist de basis van het leren. Bij iedere e-learning is een bibliotheek aanwezig, waarin je alle antwoorden op de vragen kunt opzoeken én vinden. Alleen al door een antwoord op de vraag op te zoeken, leer je al. Met de kennis die je in de bibliotheek opdoet, beantwoord je de vragen. Je kunt

iemand ook een boek geven. Kijk ik naar mezelf, ik ben niet zo van teksten lezen. En met mij veel anderen. Vooral de doelgroep die deze cursussen moet volgen merk ik.’

Omzet
Voordat Aukes startte met het ontwikkelen van de e-learningmodules vroeg een van zijn klanten of hij hen kon voorzien van content voor het ontwikkelen van een e-learningmodule in hun eigen leeromgeving. ‘Dat leek me geen goed plan. Ik dacht dat zoiets ten kostte van mijn cursussen en dus van mijn omzet zou gaan.’ Maar al snel kwam hij daarop terug. ‘Ik realiseerde me dat deze manier van leren de toekomst is.’ Het kostte Aukes de eerste twee jaar daadwerkelijk omzet. Maar uiteindelijk plukte hij er de vruchten aan. ‘Het bindt mijn klanten aan mij en ik kan meer tijd besteden aan de kwaliteit van de cursussen en alle aandacht geven aan de praktijk.’

Voorsprong met VR
Ook voor Aukes blijft het een uitdaging om voorop te blijven lopen in de markt. Andere bedrijven zijn natuurlijk niet blind en zoeken ook naar innovaties. Om die reden is hij nu druk met onderzoek naar het effect van Virtual Reallity (VR) binnen de bedrijfshulpverlening. En dat valt nog niet mee. ‘Een goede casus in VR bedenken om onderdelen van bedrijfshulpverlening of agressietraining eenvoudiger en duidelijker door cursisten te laten leren, is niet zomaar bedacht. Maar ik zie er echt meerwaarde in. Op een pop reanimeren, weten hoe te ontruimen, een boze klant te woord staan … In theorie heb je het allemaal geleerd, hoe in de praktijk te handelen is vers twee. Het zijn vaak niet de meest prettige omstandigheden waarin je moet handelen. De spanning en emotie van het moment kun je niet in een theorie vangen.’

Dat lukt al veel beter met VR. ‘De emotie, de adrenaline die je voelt als iemand in jouw omgeving een hartstilstand krijgt, kan in VR naar boven komen. Zo hebben we onlangs in een supermarkt een reanimatie in VR opgenomen. Dit speelt zich af bij de kassa. De bedrijfsleider zit in het kantoor een bestelling in te voeren en wordt geroepen. Hij snelt naar de kassa, ziet een man liggen met een bijna volwassen dochter erbij. Kassières stoppen met werken, winkelend publiek blijft staan en er ontstaat een opstopping. Iemand filmt en een ander dringt zich geïrriteerd door de massa heen, want ze heeft haast. Hoe moet je zo’n situatie managen? Die reanimatie komt wel goed. Daar hebben mensen hun opleiding voor gehad. Maar die onverwachte omgevingsfactoren? Hoe zorg je ervoor dat je die in goede banen leidt? Hoe stel je de dochter gerust? Hoe zorg je voor de mensen in de winkel? Hoe spreek je die filmer aan? In VR kun je emoties, spanningen en stress ervaren die zo’n situatie met zich meebrengt. En hoe je het onder controle kunt krijgen. Niet direct dat reptielenbrein aanspreken en uit emotie handelen en spreken. Even 10 seconden de tijd nemen om de juiste beslissing te nemen en bij jezelf te denken: ik heb opleiding gehad, ik heb het eerder ervaren in VR, ik ben professioneel, ik weet wat ik moet doen!’

Markt vraagt erom
De markt vraagt om een andere manier van leren. Aukes vindt het ook erg leuk om zijn trainingen op een andere manier te ontwikkelen en aan te bieden. ‘Maar het moet wel professioneel zijn. Het moet echt goed zijn, niet “aardig”. Daar zie ik echt nog wel uitdagingen in voor mij. Ik ben net met VR begonnen voor de BHV dus nog genoeg daarin te doen. Bovendien wil ik dit middel ook inzetten bij agressietrainingen. En dan bij het trainen in verbaal geweld. Een overval in VR zie ik persoonlijk niet zitten. Dat belast de cursisten teveel op emotioneel gebied. In de huidige agressietrainingen maak ik gebruik van acteurs. Zij wekken ook de spanning op bij mensen; kunnen ook heel realistisch boos zijn. Met VR verwacht ik dat nog beter te kunnen trainen en vervolgens te evalueren. Wat voelde je? Waar zat de spanning?

Aukes geeft de agressietrainingen aan onder andere medewerkers van de klantenservice, apothekers en doktersassistentes. ‘Deze mensen maken echt van alles mee, dat kun je niet bedenken. Mensen zijn zoveel mondiger geworden aan de balie! Ik vind het heel dankbaar als je deze groep voldoende weerbaarheid kan meegeven, zodat ze de boosheid van klanten beter kunnen handelen. Het gaat vooral fout, omdat we er in een conflict een wedstrijd van maken. Zodra een geïrriteerde of boze klant voor je neus staat, gaan onze hakken haast onbewust in het zand en bouwen we zelf direct spanning op. Omdat we de boosheid ons persoonlijk aantrekken. De boze klant is een persoonlijke tegenstander. En dan gaan we verkeerde antwoorden geven die meestal ook nog olie op het vuur zijn. Terwijl de klant in principe niet boos is op jou, maar op de voorwaarden van de winkel.’ Opvallend detail is dat Aukes agressietrainingen geeft met medewerking van een bekende, Nederlandse acteur die zich hierin heeft gespecialiseerd. De agressietrainingen zijn hierdoor nog pakkender.

Maatschappelijk begaan
Behalve zich bekommeren om zijn bedrijf en de ontwikkeling van de trainingen is Aukes zeker begaan met de maatschappij. Zo heeft hij al eens AED’s geschonken. Daarnaast een training ontwikkelt op het gebied van EHBO speciaal gericht op sportverenigingen de zogenaamde Sporthulpverlener. Want hoe belangrijk en vanzelfsprekend het ook is, op heel veel sportverenigingen zijn er geen of onvoldoende mensen aanwezig die voor reanimatie en met name sportletsels zijn opgeleid. Ook de benodigde materialen – denk aan brandblussers, rookmelders, vluchtroutes, AED-apparaat – zijn vaak niet aanwezig of niet op orde of actueel. ‘Daar wil ik heel graag iets aan doen. Opgeleide sporthulpverleners en aanwezige middelen kunnen echt van levensbelang zijn.’ Volgens Aukes is de voornaamste reden een tekort aan vrijwilligers en het financiële plaatje. Het opleiden van mensen tot sporthulpverlener en het aanschaffen en op orde houden van bijbehorende materialen is behoorlijk prijzig. Een kostenpost die veel sportverenigingen zich niet kunnen permitteren. ‘Daarom geef ik de trainingen voor een heel schappelijk prijsje en denk ik mee in de aanschaf van materialen.’

Oprecht geïnteresseerd
Oprecht geïnteresseerd zijn in de mens aan de andere kant van de lijn of van de tafel daar draait het volgens Aukes allemaal om. Dan gaat 80% van de communicatie met de klant over relatie. Om die reden bezoekt Aukes minimaal een- maar bij voorkeur tweemaal per jaar zijn klanten. ‘Ik vind het belangrijk om persoonlijk contact te hebben en ben oprecht geïnteresseerd in de ander. Hoe het gaat. Zakelijk én privé. Wat vindt hij of zij goed gaan en wat kan beter. Dit soort persoonlijke gesprekken zijn uiterst waardevol. Commercieel gezien, maar juist ook op het persoonlijke vlak. Een goede relatie met je klant is zoveel leuker! Bovendien, ga je vooral op de inhoud zitten dan heb je het zwaar. Er zijn meer aanbieders op mijn vakgebied die goed zijn.’

Die persoonlijke insteek heeft Aukes geen windeieren gelegd. Al jaren verzorgt hij trainingen voor grote namen als de Rijksoverheid, PON, ALDI, Office Centre, Dirk van den Broek, Media Markt, BCC en de PLUS supermarktorganisatie. PLUS koopt de BHV-trainingen in via ProQure. Een inkooporganisatie die alles voor PLUS inkoopt wat niet in de winkel ligt. Onder andere trainingen. ‘De accountmanager belde mij drie jaar geleden op met de vraag mee te gaan naar een grote Nederlandse organisatie die wereldwijd actief is en waar zo’n 15.000 mensen werken. Vanwege het prettige, persoonlijke contact en de goede resultaten wilde hij mij graag introduceren. Dat is ook geluk hebben. Natuurlijk had de accountmanager mij nooit geïntroduceerd als de inhoud van mijn trainingen niet goed is of als hij geen goed contact met mij persoonlijk heeft. Dus dat stukje geluk dwing je enerzijds ook wel af. Maar anders was ik nooit bij dit bedrijf binnengekomen.’

Interview opgetekend in februari 2020 door Anita Toes.